Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753
Creissoun(-de-chamous)
Hornungia alpina
Brassicaceae Cruciferae
Noms en français : Cresson de chamois, Cresson des chamois.
Descripcioun :Lou creissoun-de-chamous trachis dins lis esboudèu fres e li coumbo à nèu de mountagno sus cauquié. Se recounèis à si grapo de pichòti flour blanco e à si fueio coumpausado de 2 à 6 paréu de "fueioun". La siliculo, negro, fai de 3 à 6 mm. La subsp. dis Aup de Prouvènço, ié dison alpina .
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Dèu èstre manjadisso, mai avèn pas d'entresigne segur. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 3 à 10 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hornungia
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 mm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1700 à 3000 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Esboudèu fres
- Coumbo à nèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Hornungia alpina (L.) O.Appel, 1997
(= Pritzelago alpina (L.) Kuntze, 1894 = Hutchinsia alpina (L.) R.Br., 1812 )